Overzicht
07/01/2019 Het WEF (World Economic Forum) peilt elk jaar naar de skills, competenties en talenten van de medewerker van de toekomst. In haar laatste onderzoek werd gekeken naar de medewerker van 2022. En vreemd genoeg, in onze digitale wereld, blijkt dat professionals vooral beter moeten leren communiceren, onderhandelen en samenwerken. Vreemd toch, gezien automatisering, informatisering en zelfs Artificiële Intelligentie in eerste instantie technische skills vereist.
En toch … Transactionele jobs worden stilaan geautomatiseerd. Waar wij vroeger 1 beslisser hadden en 10 uitvoerders, groeien wij naar een werkplek met 10 beslissers en 1 uitvoerende machine. En die uitvoerder is vandaag misschien al software, maar morgen waarschijnlijk een door AI aangestuurde robot. Dit zorgt voor nieuwe uitdagingen, maar vraagt vooral nieuwe skills van onze medewerkers. Want laat ons eerlijk zijn, vroeger was het gemakkelijk: de chef tekende de krijtlijnen uit, gaf zijn opdrachten en iedereen wist perfect wat van hem of haar verwacht werd. Maar morgen moeten 10 kenniswerkers in een matrixorganisatie overleggen, onderhandelen en communiceren. De belangen zijn veranderd; niet voor de aandeelhouders, wel voor de medewerkers. Verantwoordelijkheid wordt naar beneden geduwd, procesorganisaties worden project gestuurd en iedereen is aansprakelijk als het ergens brandt. Want er zijn geen functies meer, alleen nog rollen… Maar zijn wij hier wel klaar voor?
De banksector is het mooiste voorbeeld. Vroeger had je loketbedienden. En die kenden hun klanten. Want als Marijke in juni Lires bestelde in plaats van Peseta’s, ontspon zich aan het loket een geanimeerd gesprek waarom dit jaar gekozen werd voor Toscane als reisbestemming in plaats van de jaarlijkse trip naar de Costa Blanca. Vandaag bestellen wij echter onze dollars, yens en ponden niet langer aan een loket. De loketbediende is vervangen door een gebruiksvriendelijke app. En die loketbediende? Die is specialist geworden, of relatiebeheerder, en moet met de klant in onderhandeling gaan, oplossingen verkopen en targets halen.
Maar ook in andere sectoren zie je een gelijkaardige shift. Bandwerk wordt vervangen door gerobotiseerde en (half-)automatische productielijnen. Complexe algoritmes nemen beslissingen en adviseren klanten. Blockchain bedreigt zelfs de ganse financiële sector. En de uitvoerende medewerker schuift een trap hoger in de waardeketen.
De medewerker van 2022 wordt een super-professional die volcontinu in onderhandeling gaat, zich vragen stelt hoe processen en projecten verder kunnen worden geautomatiseerd en in conclaaf met collega, leverancier en manager de juiste beslissingen neemt. Visionairs en trendwatchers verheerlijken die nieuwe super-professional. Hij/zij zal zijn/haar plaats in de waardeketen volop kunnen oppakken en invullen waardoor ‘bullshit-jobs’ eindelijk zullen verdwijnen.
En let wel … de afwasser in een restaurant, de bagagebehandelaar in de luchthaven of de poetsvrouw in een ziekenhuis heeft misschien een shitty job, maar zeker geen bullshit job.
Een bullshit job is een job die geen waarde toevoegt en die morgen kan verdwijnen zonder dat iemand daar iets van merkt.
Als de ‘bullshit-sector’ morgen staakt, zal niemand daar last van hebben. Net als wanneer Twitter morgen uit zijn boom valt, wij allen terug opgelucht kunnen ademen.
Maar wil iedereen wel evolueren tot die super-professional? Wat die trendwatchers, management goeroes en futurologen misschien onderschatten, is dat vele medewerkers helemaal geen zin hebben in die verantwoordelijkheid, laat staan in die aansprakelijkheid. Veel medewerkers doen vandaag een super-job, maar gruwen van beslissingen. Want beslissen staat gelijk met verantwoordelijkheid dragen. En die dragen zij al thuis, voor hun gezin en familie. Zij willen wél zingeving, weten wat én vooral waarom ze doen wat ze doen. Ze willen weten dat hun schakel essentieel is in de ganse keten. Zij willen geen bullshit-job, maar een echte job. Zij willen geen zinloze vergaderingen, nutteloos geklasseer en cc-mails. Maar dit is totaal iets anders dan zelf het heft in handen nemen. Zij houden immers van sterk leiderschap, een betrouwbare kapitein die zelf de koers bepaalt, in overleg met de stuurmannen. Hun ambitie is hun job goed te doen en niet te groeien tot een super-professional.
Wat vinden jullie? Is de super-professional een zegen of net een vloek? Zorgt artificiële intelligentie op de werkvloer voor een betere job of zal die net de druk doen toenemen? Zullen bullshit-jobs verdwijnen door automatisering of creëert automatisering een overvloed aan data die nieuwe bullshit-jobs in het leven roept? Zijn onze medewerkers hier klaar voor? En welke rol is weggelegd voor onze managers? Kortom, wie zal het winnen: artificiële intelligentie of emotionele intelligentie?
Laat het mij weten …
Dirk SPILLEBEEN – Programma Directeur – Institute for Business Development
Deze trainingen kunnen interessant zijn voor u:
